Dat kleur en muziek meer met elkaar te maken hebben dan men aanvankelijk denkt schreef Charles Blanc al. De Fransman was een gerenommeerd kunsttheoreticus en had een inspirerende kijk op eerdergenoemde onderwerpen. En niet alleen Blanc had deze visie, want Van Gogh omschreef zijn wereldberoemde schilderij de Zonnebloemen ook al als symfonie in blauw en geel, en nam hoe wonderbaarlijk het ook klinkt pianolessen om bepaalde kleurtonen beter te leren begrijpen. Het is simpelweg een feit dat diverse groten der aarden een wisselwerking hebben gekend tussen schilderkunst en klassieke muziek. En dit werkt ook nog eens twee kanten op. In dit artikel gaan we hier eens dieper op in en kom je achter de bijzondere wereld die zich tussen kwast en strijkstok bevindt.

Het raken van de kijker

Om in een schilderij de toeschouwer echt te kunnen raken, waren er in de tijd van Van Gogh meerdere schilders welke de nadruk gingen leggen op de link tussen muziek en kunst. Het doel was om door kleurgebruik en een bepaald lijnenspel de focus op een bepaald gedeelte van het schilderij te leggen. Deze wetenschap keken ze in feite af bij bekende muziekstukken. Door slechts gebruik te maken van tonen en klanken, zonder woord of beeld dus, roept een muziekstuk een bepaalde emotie op. Het doel was om dit te evenaren in de schilderkunst.

Wassily Kandinsky

De Russische Wassily Kandinsky was nog zo’n kunstenaar bij wie klassieke muziek van grote invloed werd op zijn werken. Wassily Kandinsky leefde echter tussen 1866 en 1944, en was een echte expressionist en abstract kunstenaar. Waar vele schilders een muze vinden in een vrouwelijk persoon, vondt Wassily Kandinsky deze in de werken van Arnold Schoenberg, een Oostenrijkse componist. Kandinsky woonde in 1911 een concert bij dat in München plaatsvond, en dit was er één die voorgoed zijn kijk op kunst wist te veranderen. In Kandinsky’s werk Impression III: Konzert is dit dan ook voortreffelijk weergegeven. Het schilderij is een letterlijke vertaling van het muziekstuk de Drei Klavierstücke. In het schilderij van Kandinsky staat een piano centraal, met daaromheen een indruk van een concert.

Andersom

Ook andersom werd natuurlijk de link gelegd tussen muziek en schilderkunst. Een mooi voorbeeld hiervan is het Timbres, espace, mouvement, ou La Nuit étoilée van Henri Dutilleux, een Franse componist die leefde van 1916 tot 2013. Dutilleux liet zich namelijk inspireren door een wereldberoemd schilderij van Van Gogh. Luister voor de gein maar eens eerst naar dit muziekstuk, en lees dan pas verder over welk schilderij het in dit geval gaat… Ja, gedaan? En, had je geraden dat het over de Sterrennacht ging?

Ottorino Respighi

Respighi is ook zo’n componist die een aantal beroemde kunstwerken zeer goed wist te pakken in zijn compositie Trittico Botticelliano. Er zijn drie kunstwerken waaruit Respighi zijn inspiratie haalde, namelijk het kunstwerk Primavera, De geboorte van Venus en De aanbidding der Wijzen.